Στις 6 Φεβρουαρίου 2025, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής κατέθεσε την παρακάτω ερώτηση προς την Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, κα Νίκη Κεραμέως
Θέμα: “Σοβαρές μειώσεις στους δικαιούχους συντάξεων χηρείας”
Κυρία Υπουργέ,
Οι συνταξιούχοι χηρείας αποτελούν μια πολύ ευαίσθητη κατηγορία πολιτών, που αντιμετωπίζει ιδιαίτερες δυσκολίες επιβίωσης, ιδιαίτερα κατά την τρέχουσα περίοδο. Κι ενώ η Πολιτεία οφείλει να τους αντιμετωπίζει με την ανάλογη κοινωνική ευαισθησία, αποδεικνύεται ότι η Κυβέρνηση με μια σειρά πρακτικών και παραλείψεων δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο την καθημερινότητα και υποβαθμίζει το βιοτικό τους επίπεδο, επιδιώκοντας τελικά οι συντάξεις λόγω θανάτου να μετατραπούν σε επιδόματα και όχι να αναπληρώνουν πραγματικά το εισόδημα, εξασφαλίζοντάς τους ένα αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.
Σημειώνεται, καταρχάς ότι σύμφωνα με το μέτρο της περαιτέρω μείωσης των συντάξεων χηρείας με το πέρας της τριετίας για τους και εξ’ ιδίου δικαιώματος ή εργαζόμενους συνταξιούχους, από το 70% της αρχικής θα λαμβάνουν το 35%, αν μετά την πρώτη τριετία από την καταβολή της, η χήρα ή ο χήρος εργάζονται ή λαμβάνουν δική τους σύνταξη. Ειδικότερα: Η ανωτέρω προβλεπόμενη μείωση της σύνταξης λόγω θανάτου μετά από την πρώτη 3ετία έχει εφαρμοστεί στις συντάξεις του Δημοσίου και του ΟΓΑ από το 2020, σε αντίθεση με τις περίπου 60.000 συντάξεις του ιδιωτικού τομέα, στις οποίες, αν την εφαρμόσετε αναδρομικά, θα έχει ως αποτέλεσμα τον περιορισμό της σύνταξής τους σε απαράδεκτο χαμηλό επίπεδο και το οικονομικό αδιέξοδο.
Παράλληλα, ενώ η ΝΔ υποσχόταν προεκλογικά την κατάργηση του ν. 4387/2016, με την “ψευδοερμηνευτική” εγκύκλιο Φ.80000/Δ17/109302/2021 τον επιδεινώνει έτι περαιτέρω, αφού- σε αντίθεση με όσα εφαρμόζονταν μέχρι το 2021- με την εγκύκλιο αυτή οι δικαιούχοι σύνταξης χηρείας, θα λαμβάνουν εθνική σύνταξη μόνο από την κύρια σύνταξή τους . Η σύνταξη χηρείας τους θα υπολογίζεται μόνο ως προς το ανταποδοτικό της σκέλος, αφού θα έχει αφαιρεθεί η εθνική σύνταξη, την οποία εφεξής δεν θα δικαιούνται, με αποτέλεσμα οι μειώσεις να φτάνουν τα 268 ευρώ το μήνα!
Άδικη μεταχείριση συνιστά και η περίπτωση συνταξιούχων του ΟΓΑ με σύνταξη χηρείας από άλλο Ταμείο. Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι συνταξιούχοι έχουν διπλή περικοπή, καθώς χάνουν άμεσα το προνοιακό κομμάτι της σύνταξης του ΟΓΑ και το 50% της σύνταξης χηρείας μετά την πρώτη τριετία, με αποτέλεσμα σε πολλές περιπτώσεις να καταλήγουν με μικρότερη σύνταξη από αυτή που θα είχαν αν αποποιούνταν εξαρχής τη σύνταξη χηρείας.
Επισημαίνεται τέλος, ότι η ανυπαρξία πληροφοριακού συστήματος προβάλλεται διαρκώς ως δικαιολογία για μια σειρά από ζητήματα όπως: 1) την περικοπή της σύνταξης χηρείας από το 70% στο 35%, την αναπροσαρμογή από το 50% στο 70% κύριας σύνταξης ταμείων (ΙΚΑ,ΤΕΒΕ,ΝΑΤ), 2)την έκδοση των κύριων συντάξεων εξωτερικού, των παράλληλων και διαδοχικών συντάξεων χηρείας, των κύριων συντάξεων τέκνων από τον 5ο/2016 έως 5ο/2019, των αναδρομικών επικουρικών συντάξεων και 3) της μεταφοράς του 35% με το πέρας της τριετίας από τον χήρο/α όταν υπάρχει ανήλικο τέκνο κλπ.
Κοινός παρονομαστής όλων αυτών είναι η επιβάρυνση των συνταξιούχων και των οικογενειών τους.
Δεδομένων των ανωτέρω,
Ερωτάται η κα Υπουργός:
- Σε ποιο ακριβώς στάδιο βρίσκεται η διενέργεια ολοκλήρωσης του λογισμικού, ώστε να προχωρήσουν συνολικά τα χρόνια προβλήματα καταβολής συντάξεων χηρείας, σε χιλιάδες συνταξιούχους;
- Με ποιο τρόπο και μέσα σε ποιο χρονικό ορίζοντα θα αντιμετωπίσετε το θέμα της μη περικοπής μετά την πρώτη τριετία της σύνταξης χηρείας στον ιδιωτικό τομέα; Εξετάζετε το σενάριο ο δικαιούχος να έχει το δικαίωμα επιλογής, για το ποια από τις δύο συντάξεις θα περιοριστεί κατά 50% ;
- Εξετάζετε επιπλέον το σενάριο της μη περικοπής της σύνταξης λόγω θανάτου μετά την πρώτη τριετία, ακόμη κι αν ο συνταξιούχος εργάζεται ή λαμβάνει εξ ιδίου δικαιώματος σύνταξη;
- Προτίθεσθε να αντιμετωπίσετε το ζήτημα της άδικης μεταχείρισης των συνταξιούχων του ΟΓΑ, με δεύτερη σύνταξη λόγω χηρείας- οι οποίοι υφίστανται διπλή περικοπή;
- Προτίθεσθε να αποσύρετε – έστω και τώρα – την ανυπόστατη εγκύκλιο Φ.80000/Δ17/109302/2021;
- Με ποιόν τρόπο και σε ποιο χρονικό ορίζοντα θα μειωθεί το μεγάλο χρονικό διάστημα αναμονής καταβολής των παράλληλων, διαδοχικών, εξωτερικού και επικουρικών συντάξεων;