Ομιλία στην 4η Συνεδρίαση της Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ακούγοντας τον εισηγητή της Νέας Δημοκρατίας, αναλογιζόμαστε εάν πιστεύει η Νέα Δημοκρατία ότι ο κόσμος που βγαίνει στον δρόμο, βγαίνει για να υπερασπιστεί το 13ωρο. Αν όλοι εκείνοι, οι οποίοι μαζεύτηκαν για παράδειγμα στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης ή αν αυτοί οι οποίοι βγήκαν στην πανελλαδική απεργία της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ πριν από λίγες ημέρες, βγήκαν για να υπερασπιστούν το 13ωρο.
Και αν εν τέλει, μετά από τόσες μέρες συζήτησης, ακούγοντας και τους φορείς και τους εργαζόμενους στις δημόσιες και όχι μόνο παρεμβάσεις τους, βρήκατε έστω και έναν εργαζόμενο, ο οποίος θα έρθει να μας πει ότι είναι υπερ του 13ωρου. Γιατί εμείς ακόμα τον ψάχνουμε.
Ακούγοντας και όσα είχε πει η κυρία Υπουργός, αναλογιζόμαστε πού βρίσκονται αυτοί οι άνθρωποι που θέλουν να δουλεύουν περισσότερο με αυτές τις συνθήκες;
Είναι, πραγματικά εξοργιστικό το γεγονός ότι βρισκόμαστε σήμερα εδώ να συζητάμε για ένα νομοσχέδιο που δεν απαντά σε κανένα από τα ουσιαστικά προβλήματα των εργαζομένων. Αντίθετα, τους φορτώνει με νέα βάρη, νέα αδιέξοδα και ακόμη μεγαλύτερη ανασφάλεια.
Και το κάνετε αυτό, μέσα σε μια συγκυρία όπου οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα εργάζονται τις περισσότερες ώρες στην Ευρώπη, αμείβονται με τους χαμηλότερους μισθούς.
Ενδεικτικά, αναφέρω…
- Οι Έλληνες εργαζόμενοι εργάζονται περισσότερο από οποιουσδήποτε εργαζόμενους σε άλλες χώρες της ΕΕ, με 39,8 ώρες εργασίας την εβδομάδα κατά μέσο όρο. Και όμως, αμείβονται με έναν από τους χαμηλότερους μισθούς στην Ευρώπη, μόλις 17.013 ευρώ ετησίως.
- Η Ελλάδα είναι προτελευταία σε αγοραστική δύναμη, με το εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών να αυξάνεται με ρυθμό τριπλάσιας καθυστέρησης σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
- Είμαστε, δε, στη χειρότερη θέση μεταξύ των χωρών της ΕΕ ως προς την ποιότητα του χρόνου εργασίας και της ισορροπίας μεταξύ οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.
- Η παραγωγικότητα της εργασίας κατρακύλησε στη 34η θέση μεταξύ 37 χωρών του ΟΟΣΑ.
- Και όλα αυτά, ενώ μόλις 20% των εργαζομένων καλύπτονται από συλλογικές συμβάσεις εργασίας, όταν η Ευρωπαϊκή Οδηγία για επαρκείς μισθούς θέτει ως στόχο το 80. Aυτή είναι η δίκαιη εργασία!
Πέραν τούτου, ζουν με το άγχος του πληθωρισμού, της ακρίβειας, των ενοικίων που έχουν ξεφύγει, και, πάνω απ’ όλα, με τον φόβο ότι, αν αρρωστήσουν ή αν απλώς διαμαρτυρηθούν, μπορεί να βρεθούν χωρίς δουλειά την επόμενη μέρα αφού έχετε καταργήσει τον βάσιμο λόγο της απόλυσης.
Αυτό είναι το κοινωνικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο χτίζετε την επόμενη απορρύθμισή σας. Έναν νόμο που δεν είναι ούτε δίκαιος, ούτε ανθρώπινος, ούτε αναπτυξιακός. Είναι πολλά βήματα πίσω για την κοινωνία, τη Δημοκρατία, τον ίδιο τον κόσμο της εργασίας.
Και αυτό το ονομάζετε “Δίκαιη Εργασία για Όλους”! Τι ειρωνεία!
Την ίδια στιγμή που, καθημερινά, εργαζόμενοι σε όλη τη χώρα βρίσκονται αντιμέτωποι με την κόπωση, την επισφάλεια, την εργοδοτική αυθαιρεσία και την απόλυτη εξάντληση, εσείς επιλέγετε να νομοθετείτε, για άλλη μια φορά, υπέρ των λίγων και σε βάρος των πολλών.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Ας είμαστε ξεκάθαροι. Αυτό που φέρνετε σήμερα εδώ, μόνο δίκαιο δεν είναι. Είναι η συνέχεια μιας λογικής που ακολουθείτε χρόνια και επικυρώνετε με σειρά νόμων.
Γιατί είστε εσείς εκείνοι που…
- Καταργήσατε τον βάσιμο λόγο απόλυσης, ενισχύοντας την αυθαιρεσία των εργοδοτών.
- Αντικαταστήσατε τις συλλογικές διαπραγματεύσεις με ατομικές συμφωνίες, γυρνώντας την εργατική νομοθεσία δεκαετίες πίσω.
- Συρρικνώσατε το δικαίωμα στην απεργία, ποινικοποιώντας ακόμα και την περιφρούρησή της.
- Νομοθετήσατε 13ωρα ημερησίως, με δύο εργοδότες, παραβιάζοντας την ευρωπαϊκή οδηγία για το 11ωρο ανάπαυσης.
- Φροντίσατε, με το προηγούμενο νομοσχέδιο, για την μη εφαρμογή του πνεύματος της Ευρωπαϊκής Οδηγίας 2022/2041 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για επαρκείς κατώτατους μισθούς στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τι πραγματικά φέρνει το νομοσχέδιο; Αν αφαιρέσουμε τους ωραίους τίτλους, το νέο νομοσχέδιο περιλαμβάνει τα εξής:
- 13 ώρες ημερήσιας εργασίας με έναν εργοδότη, θεσμοθετώντας την κόπωση ως νόρμα.
- Κατάργηση του 11ωρου ανάπαυσης στην πράξη, με “ευέλικτη προσέλευση” και ασαφή όρια ανάμεσα σε εργασία και ξεκούραση.
- Εισαγωγή υπερωριών στην εκ περιτροπής εργασία, αλλοιώνοντας τον χαρακτήρα της και υπονομεύοντας κάθε έννοια σταθερότητας.
- “Σύμβαση διήμερης απασχόλησης” μέσω εφαρμογής, ένα νέο “μπλοκάκι” που νομιμοποιεί την απορρύθμιση.
- Ευέλικτη διευθέτηση του χρόνου εργασίας χωρίς αίτημα του εργαζόμενου, δηλαδή αυθαίρετη μεταβολή του ωραρίου από τον εργοδότη.
Αυτό το νομοσχέδιο δεν αποτελεί απάντηση στις ανάγκες των εργαζομένων.
Αποτελεί συνέχιση της απορρύθμισης που ξεκίνησε με τον νόμο Χατζηδάκη, συνεχίστηκε με τον νόμο Γεωργιάδη, και τώρα κορυφώνεται από την κυβέρνηση Μητσοτάκη.
Η εργασία μετατρέπεται σε λαστιχένιο πλαίσιο, χωρίς όρια, χωρίς σταθερότητα, χωρίς προστασία.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Η εργασία δεν είναι αφηρημένη. Είναι οι άνθρωποι που σηκώνονται στις 5:30 το πρωί, που δουλεύουν χωρίς ανάσα, που δεν βλέπουν τα παιδιά τους, που δεν προλαβαίνουν να ζήσουν.
- Μόνο το πρώτο 8μηνο του 2025, 148 εργαζόμενοι έχασαν τη ζωή τους σε εργατικά δυστυχήματα.
- Η Ελλάδα δεν καταγράφει ούτε έναν θάνατο από επαγγελματική ασθένεια, όχι επειδή δεν υπάρχουν, αλλά επειδή δεν θέλει να τους μετρήσει.
- Η ψυχική υγεία των εργαζομένων βρίσκεται σε κρίση. Το burnout, η επαγγελματική εξουθένωση, η αβεβαιότητα έχουν γίνει κανονικότητα.
Και εσείς ζητάτε από τους εργαζόμενους να δουλέψουν ήλιο με ήλιο. Έτσι θα αντιμετωπίσετε το δημογραφικό; Διαλύοντας ανθρώπους και οικογένειες;
Εσείς αντί να μειώσετε την εργασία και να αυξήσετε την ποιότητα ζωής, αυξάνετε την εργασία και μειώνετε την ποιότητα της ζωής.
Μιλάτε για “ευελιξία”. Ποια ευελιξία;
Όταν ο εργαζόμενος φοβάται να αρρωστήσει, να διεκδικήσει, να μιλήσει;
Δεν είναι ευελιξία.
Είναι εξάρτηση. Είναι ανασφάλεια. Είναι παραίτηση από κάθε κοινωνικό συμβόλαιο.
Η πολιτική που ακολουθείτε δεν είναι ούτε τυχαία ούτε ουδέτερη. Είναι συνειδητή επιλογή.
Ένα μοντέλο που:
- Αντιμετωπίζει την εργασία ως “κόστος”.
- Αντιμετωπίζει τον εργαζόμενο ως “μονάδα παραγωγής”.
- Αντιμετωπίζει τη Δημοκρατία ως “εμπόδιο στη λειτουργία της αγοράς”.
Δεν πρόκειται για πρόοδο. Πρόκειται για επιστροφή στον εργασιακό Μεσαίωνα.
Αντί για επένδυση στην ποιότητα της εργασίας, επενδύετε στην εργασία χωρίς ποιότητα.
Αντί για προστασία της υγείας, έρχεται η εντατικοποίηση και η φθορά.
Και όλα αυτά, την ώρα που σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες δοκιμάζονται μοντέλα τετραήμερης εργασίας.
Εδώ, δοκιμάζετε μοντέλα τριών δουλειών για έναν μισθό.
Το ΠΑΣΟΚ προτείνει έναν διαφορετικό δρόμο γιατί θεωρεί αδιανόητο ένας άνθρωπος 25, 30, 35 ετών να δουλεύει την εποχή της τεχνητής νοημοσύνης περισσότερο και να αμείβεται λιγότερο. Να μην μπορεί να βρει σπίτι, να μην μπορεί να πληρώσει το σούπερ μάρκετ και τους λογαριασμούς του.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το ΠΑΣΟΚ δεν αποδέχεται αυτόν τον εργασιακό κατήφορο. Είμαστε εδώ για να προτείνουμε, όχι απλώς να διαμαρτυρηθούμε.
Το δικό μας μοντέλο για την εργασία βασίζεται:
– Στην ενίσχυση των συλλογικών συμβάσεων, γιατί μόνο έτσι υπάρχουν εγγυήσεις για όλους.
– Στον καθορισμό κατώτατου μισθού από τους κοινωνικούς εταίρους, όχι από αλγορίθμους και υπουργικά γραφεία.
– Στην ψυχική και σωματική υγεία στον χώρο εργασίας, με ουσιαστικά προγράμματα και υποστήριξη.
– Στην ενίσχυση του ρόλου του ΣΕΠΕ, με ανεξαρτησία και πραγματική εποπτεία.
– Στην προστασία της μητρότητας και της πατρότητας, ως θεμελιώδη στοιχεία του δικαιώματος στη ζωή.
– Στην πλήρη κάλυψη των εργαζομένων στις πλατφόρμες, με ένσημα, προστασία και αξιοπρέπεια.
Αυτός είναι ο δρόμος της δίκαιης ανάπτυξης, όχι ανάπτυξης για τους λίγους.
Κυρίες και κύριοι,
Εμείς δεν βλέπουμε την εργασία ως “κόστος”, αλλά ως θεμέλιο της ανθρώπινης αξιοπρέπειας.
Δεν θέλουμε μια Ελλάδα όπου οι πολλοί δουλεύουν για να ζουν φτωχά, και οι λίγοι ζουν από τον κόπο των άλλων.
Ξέρετε.. όταν οι εργαζόμενοι δεν μπορούν να ζήσουν από τη δουλειά τους, δεν φταίνε αυτοί.
Φταίει το σύστημα που τους γυρίζει 150 χρόνια πίσω.
Φταίει η πολιτική που επιλέγει να τους αφήσει πίσω.
Εμείς, ως ΠΑΣΟΚ, δεν θα είμαστε σε αυτό το “πίσω”.
Θα είμαστε δίπλα τους. Όπως ήμασταν πάντα όταν κρίνονταν οι μεγάλες κατακτήσεις των εργαζομένων σε αυτόν τον τόπο.
Με ευθύνη, με σχέδιο, και με την πεποίθηση ότι η πρόοδος είναι να δουλεύεις για να ζεις, και όχι να ζεις για να δουλεύεις.
Σας ευχαριστώ.