Συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης σχετικά με την αντιπλημμυρική προστασία της Αττικής
Δευτέρα, 20 Νοεμβρίου 2023
- Η Αττική εξακολουθεί να είναι ανοχύρωτη μπροστά στο ενδεχόμενο ενός πλημμυρικού φαινομένου.
- Αδιανόητη η παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μη επικαιροποίηση των χαρτών κινδύνου πλημμυρών. Η κυβέρνηση πρέπει να απολογηθεί.
- Περιφέρεια και υπουργείο προχωρούν σε ενέργειες που επιδεινώνουν το πρόβλημα της αντιπλημμυρικής επάρκειας και θέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο περιοχές της Αττικής, όπως: Μοσχάτο-Ταύρος, Καλλιθέα, Πειραιάς, Νίκαια-Αγ. Ι Ρέντης, κ.ά., οι οποίες βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο καταστροφικής πλημμύρας.
- Καμία απάντηση για τη δημοπράτηση αντιπλημμυρικού έργου από την Περιφέρεια με κλειστό διαγωνισμό, ύψους 28 εκατ. ευρώ και για τις καθυστερήσεις αντιπλημμυρικών στο ρέμα του Ποδονίφτη και του Κηφισού.
Αναλυτικότερα
«Η Αττική εξακολουθεί να είναι ανοχύρωτη μπροστά στο ενδεχόμενο ενός πλημμυρικού φαινομένου», επεσήμανε ο Παύλος Χρηστίδης κατά τη συζήτηση Επίκαιρης Ερώτησης που έθεσε στον Υπουργό Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Βασίλη Κικίλια, σχετικά με την αντιπλημμυρική θωράκιση της Αττικής.
«Η κυβέρνηση δεν έχει ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιπλημμυρική προστασία», είπε και πρόσθεσε: «Δεν ξέρουμε τις υποδομές και τα υδατορέματα της Αττικής, ενώ πολλά από αυτά δεν έχουν ελεγχθεί για πολλές δεκαετίες. Δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται ρέματα τα οποία βρίσκονται κάτω από τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται τα ρέματα τα οποία έχουν μπαζωθεί πολλά χρόνια τώρα και στα οποία δημιουργούνται τεράστιοι κίνδυνοι».
Ακόμη, ο Παύλος Χρηστίδης αναφέρθηκε στην παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μη επικαιροποίηση των χαρτών κινδύνου πλημμυρών. «Είναι αδιανόητη και πρέπει να απολογηθείτε», επεσήμανε.
Επιπλέον, σημείωσε ότι η Περιφέρεια Αττικής και το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας «προχωρούν σε ενέργειες που επιδεινώνουν το πρόβλημα της αντιπλημμυρικής επάρκειας και θέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο τις κατάντη περιοχές της Αττικής (Μοσχάτο-Ταύρος, Καλλιθέα, Πειραιάς, Νίκαια-Αγ. Ι Ρέντης, Αιγάλεω, Περιστέρι κ.α) οι οποίες βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο καταστροφικής πλημμύρας».
Τέλος, ο Παύλος Χρηστίδης σημείωσε ότι ο Βασίλης Κικίλιας, που παρέστη για να απαντήσει στην Επίκαιρη Ερώτηση, δεν έδωσε καμία απάντηση για τη δημοπράτηση αντιπλημμυρικού έργου από την Περιφέρεια με κλειστό διαγωνισμό, ύψους 28 εκατ. ευρώ και για τις καθυστερήσεις αντιπλημμυρικών στο ρέμα του Ποδονίφτη και του Κηφισού.
ΠΡΩΤΟΛΟΓΙΑ
Κύριε Υπουργέ,
ευχαριστώ που βρίσκεστε σήμερα εδώ, γιατί θέλω να εκφράσω την ανησυχία μου, μετά από συζητήσεις που έχω κάνει με Δημάρχους και της Νότιας Αθήνας αλλά και της υπόλοιπης Αττικής για μια σειρά κρίσιμων ζητημάτων.
Έχουμε μπει στον χειμώνα και φαίνεται ότι η κυβέρνηση δεν έχει ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιπλημμυρική προστασία. Είναι κάτι το οποίο και οι επιστήμονες αλλά και οι τοπικές κοινωνίες παρατηρούν και έχουν προειδοποιήσει με επιστολές, με αναρτήσεις, με μια σειρά παρεμβάσεων για μια πιθανή μεγάλη καταστροφή που μπορεί να έρθει και η οποία μπορεί να προκληθεί ακόμα και με μια μεγάλη νεροποντή, πολύ μικρότερη από αυτή την οποία ζήσαμε πριν από λίγο καιρό στη Θεσσαλία και σε άλλες περιοχές.
Επομένως, δεν μπορεί η ασφάλεια των πολιτών και των περιουσιών να στηρίζεται στην τύχη. Βρίσκομαι σήμερα εδώ γιατί το υπουργείο σας πρέπει να δράσει, έστω και αυτή τη στιγμή, και να δούμε τι συμβαίνει σε μια σειρά περιοχών και να δούμε επίσης πώς μπορούμε να κινητοποιήσουμε την Πολιτική Προστασία σε συγκεκριμένες περιοχές και δήμους της Αττικής που συνδέονται με τα υδατορέματα της εσχατιάς του Σαρανταποτάμου, του Ποδονίφτη, του Κηφισού, να καλέσει την Περιφέρεια και τους Δήμους να εκτελέσουν με τη διαδικασία του κατεπείγοντος αντιπλημμυρικά έργα.
Δε γίνεται να συζητάμε για μια μεταβίβαση σοβαρών ευθυνών ή έστω μια προτροπή σε ενέργειες που επιδεινώνουν το πρόβλημα της αντιπλημμυρικής επάρκειας και θέτουν σε μεγαλύτερο κίνδυνο τις περιοχές που βρίσκονται χαμηλά –κατάντη, όπως λένε οι μηχανικοί– Μοσχάτο, Ταύρος, Καλλιθέα, Πειραιάς, Νίκαια, Άγιος Άγιος Ιωάννης Ρέντη, Αιγάλεω, Περιστέρι, που βρίσκονται σε πολύ μεγάλο κίνδυνο πλημμύρας.
Τόσο το ρέμα του Ποδονίφτη, όσο και ο Κηφισός βρίσκονται σε μια διαδικασία μελέτης προσδιορισμού των απαιτούμενων έργων για την αύξηση της πάροχο παροχέτευση ποιότητάς τους. Η δε μελέτη οριοθέτησης και διευθέτησης και έργων ανάσχεσης ρεμάτων του Σαρανταποτάμου δημοπρατήθηκε μόλις τον Σεπτέμβριο του 2023.
Συνεπώς, τρεις από τους αποδέκτες (Κηφισός, Ποδονίφτης, Σαρανταπόταμος) βρίσκονται σε διαδικασία μελέτης προκειμένου να προσδιοριστούν τα έργα βελτίωσης της παροχέτευσης ποιότητας.
Στο πλαίσιο αυτό παρατηρούνται και φαινόμενα όπως αυτό της Περιφέρειας, η οποία στις 18/10 προσπάθησε να εφαρμόσει τις οδηγίες του υπουργείου και να δημοπρατήσει ένα αντιπλημμυρικό έργο στις Αχαρνές, προϋπολογισμού 28 εκατομμυρίων ευρώ, με κλειστή διαδικασία.
Επομένως, σας ερωτώ:
- Σε ποιο αντιπλημμυρικό σχεδιασμό εντάσσονται οι αποφάσεις που καλούν Περιφέρεια και Δήμους να κατασκευάσουν αντιπλημμυρικά έργα που εκβάλλουν σε Κηφισό, Ποδονίφτη και Σαρανταπόταμο, οι οποίοι αποδεδειγμένα δεν επαρκούν ως αποδέκτες;
- Αν είστε σύμφωνοι με την πρακτική της δημοπράτησης αντιπλημμυρικών έργων με τη διαδικασία του κατεπείγοντος, όταν για την κατασκευή και ολοκλήρωση αυτών των έργων απαιτούνται διάστημα δύο τριών ετών και άρα θα έχει παρέλθει η περίοδος επαπειλούμενης κινδύνου, όπως αυτή έχει οριστεί σε σχετικές αποφάσεις.
ΔΕΥΤΕΡΟΛΟΓΙΑ
Κύριε Υπουργέ,
η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας βρίσκεται στον 5ο χρόνο της θητείας της. Επομένως, μια σειρά ζητημάτων τα οποία έχουν να κάνουν με τις αρμοδιότητες, ειδικά από την ώρα που έχουμε ψηφίσει τουλάχιστον τρία νομοσχέδια τα τελευταία χρόνια και αφορούν αυτά τις αρμοδιότητες και το Υπουργείο Εσωτερικών, τα ζητήματα της Πολιτικής Προστασίας και τα ζητήματα που αφορούν την κλιματική κρίση θα έπρεπε να τα έχουμε βάλει σε μια συζήτηση και δεν σας κρύβω ότι η απάντηση που μου δώσατε είναι μια απάντηση την οποία την καταλαβαίνω.
Όσον αφορά τα ρέματα όμως δεν μπορώ να την καταλάβω σε όλο το υπόλοιπο πλαίσιο. Στο κομμάτι της πραγματικής προστασίας των συμπολιτών μας έναντι μιας πιθανής νεροποντής, η οποία μπορεί να δημιουργήσει τεράστια ζητήματα. Αυτό έχει να κάνει με το ότι πρέπει να λάβουμε μέτρα και ένα σχεδιασμό ο οποίος έχει να κάνει και με την υδρολογική λεκάνη, τον τρόπο με τον οποίο δηλαδή θα καταλήξουν όλα τα πιθανά νερά, τα ύδατα από μια πλημμύρα σε δήμους, σε περιοχές, σε κατοικημένες περιοχές, οι οποίες μπορεί να δημιουργήσουν τεράστια ζητήματα.
Είναι επιστημονικά ξεκάθαρο ότι λόγω της ιδιαιτερότητας των πλημμυρικών φαινομένων, ο οποιοδήποτε σχεδιασμός είναι αναγκαίο να γίνεται σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης, γεγονός που καταδεικνύει ότι η διαχείριση του πλημμυρικού κινδύνου αφορά κυρίως τους αρμόδιους φορείς της κεντρικής κυβέρνησης στο πλαίσιο μιας ολιστικής προσέγγισης στοχευμένων μέτρων σε όλα τα τμήματα της εν λόγω λεκάνης απορροής.
Κατά συνέπεια, ο ολοκληρωμένος σχεδιασμός και συντονισμός ενεργειών για διαχείριση – πρόβλεψη και αντιμετώπιση των πλημμυρικών φαινομένων αποτελούν πρωτίστως ευθύνη της κεντρικής εξουσίας, του επιτελικού σας κράτους δηλαδή.
Και νιώθω ότι όλο αυτό για το οποίο συζητάμε είναι κάτι το οποίο μπαίνει αποσπασματικά και λείπει η επιστημονική τεκμηρίωση, η οποία μπορεί να μην είναι μόνο θέμα του δικού σας υπουργείου, αλλά δεν παύει να είναι θέμα της δικής σας κυβέρνησης, ειδικά μετά ό, τι ζήσαμε τους τελευταίους μήνες με την απόλυτη καταστροφή στη Θεσσαλία, αλλά όχι μόνο.
Ως έναν βαθμό, θα μπορούσα αυτό να το κατανοήσω, υπό την έννοια του ότι σήμερα που συζητάμε δεν έχει χαρτογραφηθεί καν καλά καλά ακόμα η έννοια των υποδομών. Δεν ξέρουμε τις υποδομές και τα υδατορέματα της Αττικής, ενώ πολλά από αυτά δεν έχουν ελεγχθεί για πολλές δεκαετίες. Δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται ρέματα τα οποία βρίσκονται κάτω από τη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Δεν ξέρουμε σε τι κατάσταση βρίσκονται τα ρέματα τα οποία έχουν μπαζωθεί πολλά χρόνια τώρα και στα οποία δημιουργούνται τεράστιοι κίνδυνοι.
Επομένως, η Αττική εξακολουθεί να είναι ανοχύρωτη και σε όλο αυτό υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα και υπάρχουν και πραγματικότητες. Η πραγματικότητα είναι ότι η θωράκιση των υποδομών –το είπατε και εσείς προηγουμένως, αλλά δεν έχει συμβεί– θα έπρεπε να την βλέπουμε να γίνεται πολύ πριν από την περίοδο που συζητάμε, πριν από τον Οκτώβριο.
Είναι επιστημονικά και λογικά, σαφές ότι πρώτα υλοποιούνται τα έργα διευθέτησης των αποδεκτών /υδατορευμάτων και στη συνέχεια τα αντιπλημμυρικά έργα που τροφοδοτούν του αποδέκτες.
Χαρακτηριστικά, στον Δήμο Μοσχάτου-Ταύρου που αποτελεί ένα από τα χαμηλότερα υψομετρικά σημεία της Αττικής, ρέει επιφανειακά μεγάλη ποσότητα νερού, προερχόμενη από μεγάλη έκταση της Αττικής. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με το ότι από το Δήμο Μοσχάτου-Ταύρου διέρχονται ο Κηφισός και ο Ιλισός, μαζί με το ρέμα του Προφήτη Δανιήλ καθιστά ακόμα πιο δύσκολη την κατάσταση. Οι ποταμοί αυτοί όχι μόνο δεν αποταμιεύουν σταγόνα νερού από την ευρύτερη περιοχή, αλλά αποτελούν το μέγιστο πλημμυρικό κίνδυνο, εμποδίζοντας ταυτόχρονα να λειτουργήσει το αντιπλημμυρικό σύστημα του Μοσχάτου συνολικότερα.
Μπορείτε να μας απαντήσετε με σαφήνεια γιατί το 2020 η Κυβέρνηση της ΝΔ έπαυσε το αντιπλημμυρικό έργο για τα νερά από την περιοχή του Δήμου Νίκαιας-Αγ. Ιωάννη Ρέντη και της ευρύτερης περιοχής της Πειραιώς, το οποίο θα έλυνε σε μεγάλο βαθμό το πρόβλημα της περιοχής και έκτοτε δε το έχει δημοπρατήσει ξανά;
Μπορείτε να μας απαντήσετε γιατί η δημοπράτηση του έργου στις Αχαρνές καθυστέρησε, όταν από το 2018 το Εγκεκριμένο Σχέδιο Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας έχει συμπεριλάβει και δράσεις που σχετίζονται με τον έλεγχο των πλημμυρικών απορροών, μεταξύ των οποίων μελέτες/έργα αντιπλημμυρικής προστασίας;
Πώς ακριβώς αιτιολογείται το “κατεπείγον” και η ειδική διαδικασία δημοπράτησής του με προϋπολογισμό 28.000.000 €;
Δεν αιτιολογείται η έννοια του κατεπείγοντος όταν ξέρουμε τέσσερα πέντε χρόνια, μια διαδικασία με προϋπολογισμό 28 εκατομμυρίων ευρώ. Και σας καλώ, κύριε υπουργέ, να λάβετε άμεσα δράση, διότι δεν υπάρχει χρόνος για χάσιμο. Και θα κάνω μια αναφορά με βάση και την παραπομπή της Ελλάδας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη μη επικαιροποίηση των χαρτών κινδύνου των πλημμυρών. Είναι αδιανόητη η παραπομπή της Ελλάδας και πρέπει να απολογηθείτε. Μαζί με τις καταγγελίες που έχουμε από επιστήμονες για τη μη λειτουργία των ραντάρ εδώ και 20 χρόνια για τις πλημμύρες, διότι τα ζητήματα είναι μπροστά μας. Και πράγματι, κύριε υπουργέ, βρίσκομαι και εγώ εδώ σήμερα εκπροσωπώντας το ΠΑΣΟΚ για να βρούμε λύσεις. Απλά υπάρχει έντονος ο φόβος ότι σε όλη την Αττική μια νεροποντή μπορεί να πνίξει περιουσίες και ανθρώπους. Και να μην ξεχνάμε ότι σε αυτά τα 100 χρόνια και υπάρχουν καταγραφές, υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι έχουν χάσει τη ζωή τους εξαιτίας των πλημμυρών πολύ πριν βάλουμε στην ατζέντα μας την κλιματική κρίση. Πρέπει, επιτέλους, να πάρουμε σοβαρά μέτρα Πολιτικής Προστασίας.
Σας ευχαριστώ πολύ.